Różne oblicza tykwy

Tykwa pospolita (nazwy łacińskie: Lagenaria siceraria, Lagenaria vulgaris, Lagenaria leucantha, Cucurbita lagenaria) jest tropikalną krewniaczką dyni.  Rośnie dziko w Afryce i Azji, a od kilkunastu tysięcy lat uprawiana jest na obszarach tropikalnych Ameryki Południowej. Może być hodowana też w  klimacie umiarkowanym np. w Polsce traktowana jest  jako roślina pnąca i ozdobna. Jest rośliną znaną od wieków – jej wizerunki można spotkać na starożytnych malowidłach w egipskich grobowcach, wspominają o niej także stare księgi Indii i Chin. Pierwsze wzmianki o hodowli tykwy w Europie pochodzą z IX wieku.

Owoce tykwy mają wszechstronne zastosowanie w wielu rejonach świata – wyrabia się z nich zarówno przedmioty codziennego użytku, jak też instrumenty, czy dzieła sztuki

Wewnętrzna część młodych owoców i dojrzałe nasiona bywają stosowane jako pożywienie, jednak największe zastosowanie ma wydrążona i wysuszona, twarda, zewnętrzna część owoców tykwy. Twarde i lekkie skorupy mają różnorodne zastosowanie: wyrabia się z nich łyżki, miski, dzbanki, naczynia do picia (np. bardzo znane mateistom calabazy, czy poronga do yerba mate), pojemniki na wodę i olej, nakrycia głowy, przedmioty ozdobne, zabawki dla dzieci, fajki, pływaki do sieci rybackich i wiele, wiele innych przedmiotów codziennego użytku.

Ze względu na różnorodność kształtów i ciekawe właściwości akustyczne, z tykwy można sporządzić całą gamę instrumentów muzycznych: grzechotkę, instrument perkusyjny, a nawet trąbkę.

Ze względu na ciekawe właściwości rezonansowe, puste suszone owoce tykwy wykorzystuje się do sporządzania przeróżnych instrumentów muzycznych, takich jak bębenki, hinduskie sitary, afrykańskie marimby czy  instrumenty perkusyjne.

Przedmiot wywołujący uśmiech na twarzach ludzi „cywilizowanych” – koteka

W wielu regionach Afryki, Ameryki Południowej i Nowej Gwinei plemiona pierwotne używają tykw jako osłon na „wstydliwą” część ciała. I to nie ze względów moralno-obyczajowych, ale jako zabezpieczenie przed urazami. Osłony te, zwane „kotekami” wykonuje się z wydłużonej części owocu tykwy.

 Jedno z najbardziej rozpowszechnionych zastosowań owoców tykwy – naczynia do yerba mate. Wykonuje się zarówno z przykwiatowej, cienkościennej części owocu (calabazy stosowane głównie w Argentynie i Paragwaju) jak i z grubościennej, „odogonkowej” części (brazylijskie porongo). Naczynia te, to często małe dzieła sztuki

A takie tykwy rosną w okolicach miasta Săo Francisco de Paula położonego w brazylijskim stanie Rio Grande de Sul :D