Yerba Mate Chimarrao
Chimarrão? Brazylia tym stoi!
Erva Mate czy yerba mate czy Chimarrão? Jak to właściwie jest?
Chimarrao to rodzaj yerba mate, na którą w Brazylii nazywa się Erva Mate. Erva to portugalsku ziele po hiszpańsku znaczy to samo, czyli Yerba. Erva Mate w zależności od regionu w którym rośnie i się ją zbiera ma swoiste cechy i różnice. Wynikają one nie tylko z zasobności gleby, na której rośnie ilex paraguariensis ale też od sposobu mielenia lub używania sit do przesiewania yerby. Do paczek Chimarrao pakuje sie zawsze to co najlepsze. Najczęściej pijących erva mate spotyka się w południowych i południowo wschodnich stanach Brazylii. Jest to zarazem miejsce gdzie yerba mate jest uprawiana, bądź rośnie w stanie półdzikim i dzikim.
- 1
- 2
- 1
- 2
Brazylijska erva mate wiele imion, wiele rodzajów!
Brazylia produkuje rocznie 220 tysięcy ton suchej yerba mate! Lwia część, bo aż 32.000 kg jest wysyłane za granicę, w tym naturalnie do Polski. Nie jesteśmy co prawda potentatem ale kilkaset ton yerby rocznie trafia do naszych portów. Obecnie nasza ojczyzna ma 0,2% udziału w globalnym eksporcie yerba mate i jest na miejscu szóstym, pośród największych eksporterów w Europie. Reszta ponad 170.000 kg jest zużywana lokalnie na południu Brazylii. W czterech południowych stanach ; Santa Catarina, Rio Grande do Sul, Rio Parana i S?o Paulo bo yerba mate jest tam napojem tradycyjnym, związanym historycznie z tradycjami kowbojów tzw. gauchos . W Ameryce Południowej głównie na terenach południa dzisiejszej Brazylii, północy Argentyny to własnie oni kultywowali rytuał przygotowywania naparu z ostrokrzewu, który znamy do dzisiejszego dnia. Trzeba tu zaznaczyć, iż dla Brazylijczyków taka fraza jak yerba mate nie istnieje. W czasach gdy koloniści zajmowali nowo odkryty kontynent Portugalczycy, zajęli tereny dzisiejszej Brazylii. Dlatego też używa się tam portugalskiego określenia: erva zamiast hiszpańskiego yerba, które również oznacza zioło, ziele. Czyli w Brazylii mówi się po prostu erva mate! Ale erva mate, jak się okazuje, nie jedno ma imię. Z biegiem czasu i postępującej popularności ostrokrzewu na całym świecie, także produkcja brazylijskiej ervy rozrosła się na różne wersje i susze. Przyjrzymy się brazylijskiej odsłonie erva mate!
Yerba mate chimarrao w stylu gauchos
Najbardziej klasycznym rodzajem ervy w Brazylii, jest chimarrao. Jest to yerba prawie całkowicie sproszkowana w której nie widać listków a konsystencją przypomina bardziej mąkę niż ziele. W paczkach ervy znajdują się mocno zmielone listki z dodatkiem całkiem pokaźnych patyczków ale nie tylko. Są ervy smakowe z dodatkami wszytskiego co oferuje bogata w owoce Brazylia np jagody acai, camu camu, cupacu i wiele innych. Całość posiada świeży, bardzo intensywnie zielony kolor i delikatny aromat. Posiada tym samym niewyobrażalną moc pobudzającą. Taką mate można zalewać przy odpowiednim podejściu nawet trzydzieści razy! A w smaku trawiaste nuty mogą w pewnym momencie zamienić się nawet w ciasteczkowe słodkie klimaty. To dlatego chimarrao powoli ale coraz bardziej zyskuje na popularności. Po prostu jest to klasa wyżej od najbardziej popularnych formy picia i przygotowania mate. Ceremonia wcale nie zajmuje więcej czasu ale sam fakt, iż cuje do ervy wyglądają pokaźnej a bombille mają nawet 30 cm długości robi wrażenie. Ważny jest tez czas w jakim się pije chimę, bo tak zdrobniale się o niej mówi. A może to być cała doba dla jednego zasypania. Czyli zarazem jest to ekonomiczne, smaczne i okazałe no i działa. To co najważniejsze w ervie to fakt, iż na skutki jej działania nie trzeba czekać. Wszystkie właściwości jakie posiada i o jakich się szeroko mówi oraz opisuje w literaturze naukowej mamy tu i teraz i otrzymujemy to co w niej najlepsze od razu. W klika minut po wypiciu naparu czuje się moc tej rośliny, czuje się, iż nie jest to kolejna bajeczka wyprodukowana tylko na chwilę.
Co charakteryzuje Chimarrao? Jakich bombill należy unikać, kiedy sięgamy po Chimarrao? Jakie są dobre naczynia do erva mate? Czym wyróżnia się erva mate Chimarrao?
Test to zrazu yerba mate powstała w wyniku drobnego mielenia. w Trakcie tego procesu liście zamieniają się na sproszkowany, pylisty susz przypominający zieloną mąkę. Taka kompozycja zawiera w około od 70 nawet do 90 % liści w których dodatkiem są dość duże sięgające rozmiarem nawet 4 cm patyczki
Chimarrao spotyka się w trzech podstawowych rodzajach:
moida fina tradycjonalna - bardzo, drobno mielona, pył jest leciutki i miękki. moida grossa - podobnie do moida fina mocno mielona ale występują w niej dodatkowo ciut większe listki; composto - kompozycja zmielonej ervy z dodatkiem w postaci ziół i owoców takich jak guarana, acai, mięta, anyż , lub rumianek. Dzięki swojej konsystencji i drobno zmielonym listkom Chimarrao w odróżnieniu od pozostałych rodzajów yerba mate jest bardzo wydajna. To własnie te gatunki mate można zalewać do 30 razy. Co ważne w trakcie kolejnych zalań smak i aramo pozostają na bardzo zbliżonym poziomie. warto tez wspomnieć iż kubki smakowe w tym wypadku nie spotykają sie praktycznie z gorzkim smakiem. Są naturalnie wymagane odpowiednie akcesoria by smak zachował się w naparze tak długo, zalicza się do nich termos ciśnieniowym który pozwala wykonać tzw. bustario. Bustiaro polega na wyciągnięciu niedziałającego już suszu z dna naczynia. W ten sposób dokopiemy się do kolejnych pokładów świeżego suszu z kopczyka i przez to fortyfikuje się smak naparu erva mate Widoczną od razu charakterystyczną rzeczą dla erva mate Chimarrao jest jej jasny, soczysty, jaskrawy, zielony kolor. Barwy zieleni zmieniają się od bardzo jasnej trawy np.
Laranjeiras do ciemnych ziół jak w Yacuy Organica.
Porównanie susz chimarrao do klasycznej Yerba Mate
Smak erva mate tego rodzaju yerba mate jest nie do pomylenia z żadnym innym. Zawdzięczamy jego spójna delikatność i brak dojmującej goryczy dzięki przeprowadzonemu na początku specjalnemu procesowi obróbki. To moment kiedy jest całkowicie eliminowany etap tzw. ?leżakowania? suszu. W skrócie to znaczy iż yerba mate nie jest sezonowana przed pakowaniem np. jak ma to miejsce w przypadku yerba mate argentyńskiej. Erva mate jest po prostu świeżą yerba mate dość szybko mieloną i pakowaną po zbiorach. Warto tu zwrócić uwagę, iż jest to jedyny rodzaj, który niektóre firmy pakujące próżniowo jak choćby yacuy cechują dość krótkim jak na yerba mate terminem najlepiej spożyć przed jest tylko rok lub maksymalnie dwa lata ważności. Czasem wśród organicznych erva mate można natknąć sie takie, których smak i aromat jest nieco bardziej dymny kojarzący się z ogniem ogniska. Są one ciemniejsze i mają mniej zmielone listki. Ale tak po prawdzie to rodzajów erva mate jest co najmniej 500, zatem by odkryć swoja ulubioną trzeba trochę poeksperymentować!
Jak przygotować do picia tak mocno mieloną yerba mate?
Przyrządzanie erva mate Chimarrao dla początkującego mateisty wydaje się zrazu trudne. W istocie jest to dość prosty proces, wymagający odpowiedniego nastawienia, posiadania nieco lepszych akcesoriów i smacznej wody. Nie jest na pewno to tak duże wyzwanie jak choćby w przypadku kiedy mamy do zrobienia dobry obiad z warzyw, których nigdy nie widzieliśmy na oczy. Każda pierwsza oraz kolejna próba będzie nas wiodła do momentu, w którym to osiągniemy mistrzostwo w przygotowywaniu tej słynnej erva mate. Na koniec naszym sukcesem będzie radość z jej doskonałego smaku i fajnie działającej mocy. Jedyna w swoim rodzaju yerba mate Chimarrao ma tak delikatny i specyficzny smak, iż nie da się jej porównywać z pozostałymi rodzajami yerba mate lub terere. Tym razem by mieć spokój i móc filtrować napar, bez odpowiednich akcesoriów się nie obejdzie. To co po prostu musimy mieć i już, to dobra bombilla zwana bombą. Najlepiej od razu zaopatrzyć się w bombille z płaskim sitkiem w kształcie płaskiego koła bo własnie one destynowane są do przygotowywania napojów erva mate. Dobrze jest skorzystać z naszej wiedzy i dopytać szczegóły, na przykład o filtry do Chimarrao. Warto, również zaopatrzyć się w materiałowy filtr, który może być nakładany na zwykłe bombille, warunek udanego filtrowania stanowi tu łyżeczkowy koniec. należy zwracać baczną uwagę iż w przypadku przygotowania erva mate równie ważne jak posiadania akcesoriów, jest zalewnie suszu według dwóch podstawowych reguł, można je nazwać metodami.Ale w przypadku erva mate chimarrao zrobienie kilku błędów może nie pozwolić się jej napić. Zatem lepiej trzymać się tu określonych zasad. O tyle o ile w przypadku paragwajskiej lub argentyńskiej yerby można nieco naciągnąć schemat przygotowania i cieszyć się naparem, to w przypadku Chimarrao nie wolno sobie pozwolić na zbyt duży eksperyment formalny podczas jej robienia. Bo albo po prostu od razu zapchany bombille w taki sposób, iż nie da się jej odetkać albo nie będzie można w ogóle zassać płynu z cuji - czyli tykwy.
Bombille do chimarrao
Brazylijskie długie bomby do Chimarrao, czyli bombille, posiadają okrągły, spłaszczony filtr ze sporą ilością dziurek. Niejednokrotnie są wykonane z lepszej jakości stali i uszlachetnione złotem, srebrem, platyną lub brązem. Ich mocne rurki, długie i czasem wyprofilowane zakończone są bardzo szerokimi filtrami, których średnica może mieć nawet 5,5 cm! Jeśli myślisz o zakupie takiego akcesorium, sprawdź od razu czy Twoja tykwa albo matero ma na tyle duży otworek by pomieścić tak masywne i duże sitko. By mieć choćby odrobinę pewności czy naczynie nadaje się do erva mate najlepiej zaopatrzyć się w tzw "cuję" czyli dużą tykwę z szerokością u wylotu sięgająca nawet 6 cm. Wtedy masz pewność, że Twoje naczynie ma odpowiednią średnicę otworu. Osoby bardzo doświadczone w przygotowywaniu różnych rodzajów yerba i erva mate przy odrobinie wprawy, poradzą sobie z pewnością prostymi bombillami łyżeczkowymi od Gaucho Cebar, który specjalizuje się w bombillach klasycznych. Takie zwykłe bombille też mogą pomóc nam filtrować chimę. Ważne, by miały dużo dziurek i były nawiercone na całej dolnej powierzchni filtra. Jeśli otwory będą zbyt małe nasza, bombilla zapcha się z pewnością. Jeśli będą znowu za duże, to do rurki dostanie się sporo miałkiego pyłu, który nie przefiltrowany może odebrać nam satysfakcję z picia chimy.
Termos ciśnieniowy to wtedy Chimarrao wychodzi perfekcyjnie
A teraz o tym, co pozwala nam przygotować erva mate Chimarrao ale w taki sposób by uniknąć raf i wpłynąć do portu z yerbową przygodą na pełnych żaglach. Otóż, przy robieniu tego rodzaju yerb mate niezastąpiony jest termos ciśnieniowy. Dlaczego jest on tak ważny ? Ano dlatego, bo nieco już "zabetonowany" po pierwszych zalaniach kopczyk jest na tyle sztywny i zasklepiony, iż blokuje dalsze eksplorowanie go przez strumień wody i uwalnianie się esencji w naparze. Z uwagi na to, że wierzchnia warstwa kopczyka, będzie już pozbawiona smaku, a do głębszych, kolejnych pokładów suszu woda nie ma dostępu, możemy przy 6 lub kolejnych zalaniach po prostu odczuwać słaby smak. W takim razie wysokie ciśnienie wlewanej wody powstające w wyniku zalewania odpowiednim termosem, przebija wierzchnią ściankę, dochodząc do kolejnych części suchego suszu w kopczyku. No i dzięki temu smak naparu jest głębszy, bardziej esencjonalny i przez długi czas ma swój pożądany charakter a co za tym idzie, yerba mate działa. Co zatem gdy czujemy słabnący smak przy 8 lub 9 zalaniu, nie ma problemu bo do czego jest to słynne bustiaro ? ;-)
Na rynku jest dostępnych kilka rodzajów termosów ciśnieniowych między innymi Termolar R-Evolution 2,5 oraz coraz bardziej poszukiwany, wygodny kompaktowy temos Gaucho Cebar TermoPress 1L lub 2L dzięki, któremu smak naszej yerby będzie stały i smaczny. Zakup termosu równa się oszczędność. To jest czysta ekonomia, bo mając taki sprzęcik wyciskamy z naszej chimy moc do ostatniej deski. To tak jakbyś miał nowe BMW i na początku mógł użyć tylko 3 pierwszych biegów. Po zakupie termosu będziesz mógł korzystać już ze wszystkich sześciu.
Cuia - Tykwa do chimarrao
W Brazylii, gdzie najpowszechniejsze jest picie Chimarrao, do przygotowania ervy wykorzystuje się tykwy, które tu zwą się "cuia" czytaj kuja. Oczywiście spotyka się też mateistów pijących w podobnych naczyniach zrobionych na kształt tych dużych tykiew a wykonanych choćby z drewna, metalu, szkła lub nawet tworzywa. Cuje to po prostu wielkie, dorodne, wysuszone a następnie wydrążone od środka owoce. Te ładne naczynia, wykonuje się jedynie ze zdrowych, dojrzałych okazów, ale inaczej niż jest to w Argentynie, używa się już podczas picia ich niejako "do góry nogami". W procesie przygotowania odcina sie tę część tykwy, która ma ogonek i stawia ją najczęściej w stojaczku wykonanym z metalu. W przeciwieństwie do tykiew argentyńskich, cuje mają szersze otwory, są dłuższe, mają bardzo grube ścianki i są stabilniejsze. Otwory tykiew są najczęściej zakończone płaskimi pierścieniami nakładami na końce tykwy, tak by zabezpieczały je przed bombille, które mogłyby uszkodzić je podczas użytkowania. Te kołnierze są również miejscami, gdzie zbiera się sucha erva i jest podczas picia mamy ją w takim małym i nieprzemoczonym zapasie. Co ważne taki, kołnierz odgrywa ważną rolę w procesie przygotowania chimki metodą Invertido. Masz już susz chimarrao oraz potrzebne akcesoria? Zobacz teraz, jak przyrządzić tę brazylijską Yerba Mate.
