Czas na TERERE! Zimna yerba mate na letnie upały! Co to, przepis, jak zrobić?!

Terere – co to właściwie takiego?

Terere (tereré) to chłodna odmiana yerba mate, pochodząca z upalnego Paragwaju. W przeciwieństwie do klasycznej wersji naparu, którą przygotowuje się z użyciem ciepłej wody, terere zalewa się zimną, lodowatą wodą lub schłodzonym sokiem owocowym. To idealny napój na upalne dni – orzeźwia, gasi pragnienie i pobudza umysł.

Podstawą naparu są liście ostrokrzewu paragwajskiego – tej samej rośliny, z której powstaje tradycyjna yerba mate. W Paragwaju picie terere to jednak coś więcej niż tylko sposób na ochłodę. To społeczny rytuał, często celebrowany wspólnie z rodziną lub przyjaciółmi podczas leniwego popołudnia w cieniu drzew.

Jak przygotować terere krok po kroku?

Nie potrzebujesz specjalistycznego sprzętu ani baristycznych umiejętności. Wystarczy kilka prostych elementów:

• Naczynie do picia – matero najlepiej guampa, ale zwykła szklanka też się sprawdzi,

• Bombilla – metalowa rurka zakończona filtrem,

• Susz yerba mate – najlepiej grubo cięta, z dodatkiem ulubionych owoców lub ziół

• Zimna woda lub sok owocowy – np. cytrusowy.

Instrukcja przygotowania:

1. Wsyp do naczynia około połowy jego objętości suszu.

2. Włóż bombillę.

3. Zalej wszystko zimnym płynem – wodą lub sokiem z kostkami lodu

4. Możesz dolewać płyn wielokrotnie, aż smak zacznie słabnąć.

Masz ochotę na coś bardziej wyrazistego? Eksperymentuj z dodatkami! Świetnie sprawdzą się świeża mięta, cytrusy

Takie dodatki nie tylko wzbogacają aromat napoju, ale sprawiają też, że każda porcja smakuje inaczej.

Szukasz czegoś pysznego i energetyzującego na lato? A może chcesz urozmaicić swoje codzienne rytuały? Terere może być strzałem w dziesiątkę. Spróbuj raz... a może stanie się Twoim nowym ulubionym napojem!

Tereré – chłodna wersja yerba mate idealna na upały

Tereré to paragwajski napój na bazie suszu ostrokrzewu paragwajskiego (yerba mate) przygotowywany na zimno – zalewany lodowatą wodą i często podawany z lodem oraz ziołami. Podstawowym składnikiem jest zwykła yerba mate, ale zamiast gorącej wody używa się zimnej, często o temperaturze bliskiej 0 °C. Dzięki temu tereré ma łagodniejszy, orzeźwiający smak i działa ochładzająco – jest idealny na upalne dni. Napój ten ma tradycje sięgające Ameryki Południowej – szczególnie Paragwaju – i zyskał popularność także w Argentynie, Brazylii.

Historia i pochodzenie Tereré

Tereré ma głębokie korzenie w kulturze Guaraní – rdzennego ludu dorzecza Parany. Był pito już w czasach prekolumbijskich, przed przybyciem Europejczyków, a potem jego zwyczaje podtrzymali misjonarze jezuiccy. Przez wieki stał się ważnym elementem paragwajskiej tradycji, symbolizując gościnność i wspólne spędzanie czasu. W Paragwaju przygotowuje się go z zimnej wody z dodatkiem rozdrobnionych ziół (tzw. pohã ñana) – są to lokalne zioła o właściwościach leczniczych. W 2020 roku zwyczaj picia tereré wpisano na listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego UNESCO. Dla Paragwajczyków tereré stało się narodowym napojem – co roku ostatniej soboty lutego obchodzony jest Narodowy Dzień Tereré.

Różnice między tereré a klasyczną yerba mate

• Temperatura napoju: Tradycyjna yerba mate parzona jest wrzątkiem, co nadaje jej intensywny smak i pobudzające działanie. Tereré przygotowuje się natomiast na lodowatej wodzie, dzięki czemu napój jest delikatniejszy i przede wszystkim orzeźwiający.

• Sprzęt i podanie: Dla tereré używa się podobnego zestawu jak do ciepłej mate (bombilla i naczynie), ale często tradycyjnie w Ameruce Południowej zamiast ceramicznej tykwy (matero) stosowało się guampę – specjalne naczynie z rogu bydlęcego, drewna lub metalu. Do picia obowiązkowo służy bombilla – metalowa rurka z sitkiem, przez którą zaciąga się napar. Często w tereré używa się też dużego termosu z lodowatą wodą, aby napój długo pozostawał zimny.

• Okazje i klimat: Klasyczną yerbę mate piją przez cały rok (np. podczas przerw w pracy czy spotkań towarzyskich), natomiast tereré jest szczególnie popularne latem i w gorącym klimacie Paragwaju czy północnej Argentyny. Na upałach tereré bywa bardziej powszechne niż inne zimne napoje – w Paragwaju mówi się, że ludzie częściej sięgają po chłodną yerbę niż inne napoje chłodzące.
  

• Smak i dodatki: Ze względu na niższą temperaturę napoju w tereré często dodaje się składniki wzmacniające orzeźwienie. Typowo wsypuje się większą ilość suszu niż do gorącej wersji i dolewa kostki lodu, a czasami także soki owocowe (np. cytrynowy, pomarańczowy) lub świeże zioła – dzięki temu otrzymujemy łagodniejszy, często owocowo-ziołowy smak. Dla przykładu popularne są mieszanki z miętą i cytrusami, a dodatek guarany czy burrito ma dodatkowo wpływać na pobudzenie i właściwości zdrowotne.

• Działanie pobudzające: W tereré uwalnianie kofeiny jest wolniejsze niż przy parzeniu gorącą wodą. Efekt pobudzenia jest łagodniejszy i długotrwały – jest to świetny sposób na pobudzenie bez nagłego przypływu i spadku energii czy rozgrzewania organizmu.

Tradycja i kultura picia tereré

Picie tereré ma mocno społeczny wymiar. Napój ten prawie zawsze dzieli się w grupie – jedna osoba (najczęściej ta przygotowująca) jest gospodarzem („cebador”) i nalewa zimną wodę do naczynia, po czym podaje je z bombillą kolejnym osobom. Wszyscy piją z tego samego naczynia, używając jednej bombilli – to gest zaufania i wspólnoty. Tereré sprzyja rozmowie, relaksowi i zacieśnianiu więzi – jak zauważa UNESCO, wspólne przygotowywanie i picie tereré promuje przyjaźń, dialog oraz szacunek w społeczeństwie.

W Paragwaju tereré jest niemal codziennym napojem: można go spotkać na ulicach, w pracy, a nawet podczas imprez czy spotkań rodzinnych. Jest często pite przez cały dzień – od rana do wieczora – aby znieść palące słońce sięgające nawet 45–47 °C. Jak mówi jedna anegdota misjonarza, po przyjeździe do upalnego Paragwaju nie wyobrażał sobie już dnia bez termosa i wspólnego picia tereré. Wszystko to sprawia, że tereré to nie tylko napój, ale ważna część kulturowej tożsamości Paragwaju i społeczności Guaraní.

Korzyści i orzeźwiające właściwości

Tereré, podobnie jak klasyczna yerba mate, zawiera kofeinę (oraz inne pobudzające alkaloidy). Dzięki zimnej wodzie kofeina uwalnia się wolniej, co przekłada się na łagodniejsze i dłużej utrzymujące się pobudzenie bez nagłego „skoku i spadku energii”. Równocześnie napar jest mniej gorzki, co sprawia, że jest delikatny dla kubków smakowych.

Duża zawartość lodowatej wody zapewnia dobrze nawadnianie organizmu – jest to szczególnie ważne podczas upałów. Chłodny napar jest też łagodniejszy dla żołądka niż gorący – według ekspertów parzenie na zimno może wspomagać trawienie i nie drażnić układu pokarmowego. Tradycyjnie do tereré dodaje się też zioła (pohã ñana), którym przypisuje się dodatkowe właściwości. Na przykład werbena cytrynowa (cedrón) wspomaga trawienie, a suszone nasiona guarany dostarczają dodatkowej porcji naturalnej kofeiny. Dodatek świeżej mięty czy kolendry nie tylko wzbogaca smak, ale także ochładza organizm i korzystnie wpływa na samopoczucie. Podsumowując, tereré to napój działający orzeźwiająco, energetyzująco i lekko prozdrowotnie – doskonały na letnie, upalne dni.

Jak zacząć przygodę z tereré: porady i akcesoria

Dla początkujących dobra wiadomość jest taka, że rozpoczęcie przygody z tereré jest proste. Wystarczy podstawowy zestaw akcesoriów oraz odrobina wiedzy:

• Zestaw startowy: najlepszym rozwiązaniem jest zakup gotowego zestawu do yerba mate, który zawiera bombillę i naczynie (guampę lub matero).. Warto też mieć termos o grubych ściankach, który utrzyma wodę naprawdę zimną przez wiele godzin.

• Wybór yerby: szukaj suszu oznaczonego jako „tereré”. Są to zazwyczaj mieszanki grubo cięte, napar z nich jest czysty. 

• Dodatki smakowe: eksperymentuj z ziołami i owocami. Na początek można dodać do naczynia świeże liście mięty lub werbeny cytrynowej (cedrón) – nadadzą tereré lekko cytrusowy, orzeźwiający aromat. Podobnie plasterki limonki, pomarańczy czy odrobina soku poprawią smak napoju. Suszone owoce (np. kawałki truskawek czy ananasa) albo korzeń imbiru dodadzą egzotyki. Jeśli lubisz mocniejsze pobudzenie, zmieszaj yerbę z niewielką ilością guarany (to także roślina bogata w kofeinę). Pamiętaj też o kostkach lodu – wrzuć ich tyle, aby napój pozostał jak najdłużej zimny.

• Proporcje: dobrym początkiem jest użycie większej ilości yerby niż przy gorącej mate – zalecane napełnienie to około 2/3 guampy. Następnie dolewaj wodę powoli i stopniowo, a kostki lodu wymieniaj, gdy się roztopią. Dzięki temu Twój tereré nie „przebiegnie” zbyt szybko i wystarczy na kilka zalań.

• Eksperymentuj z wieloma odmianami: zacznij od jednej lub dwóch yerb polecanych do tereré, a z czasem spróbuj innych – także smakowych. Jeśli dopiero uczysz się rytuału, wypróbuj kombinacje proponowane przez sklepy z yerbą (gotowe mieszanki z miętą, cytryną, guaraną itp.). Ważne, żeby znaleźć smak odpowiadający Twojemu podniebieniu.

• Gdzie kupić: w naszym sklepie internetowym z najlepszą yerba mate i akcesoriami łatwo zdobędziesz wszystkie potrzebne rzeczy. Zestawy startowe (z bombillą i kubkiem lub guampą) oraz termosy są powszechnie dostępne. Wybieraj też zestawy różnych yerb na próbę – spróbuj nawet małych próbek, aby przekonać się, co najbardziej lubisz.

Dzięki tym poradom nawet zupełny nowicjusz szybko opanuje przygotowywanie tereré. To prosta czynność – a satysfakcja z orzeźwiającego, tradycyjnego napoju gwarantowana. Powodzenia w próbowaniu i milego schładzania się w letnie dni!