Ashwagandha (Withania somnifera L.)
ASHWAGANDHA / WITANIA OSPAŁA (Withania somnifera L.)
Witania należy do rodziny Psiankowatych (Solanaceae) i jest stosowana w tradycyjnej medycynie wschodniej (Indie, Izrael, Iran, Pakistan, Sri-Lanka, Bangladesz, Afganistan). Znana pod nazwami Ashwagandha, indyjski żeń-szeń (Indian ginseng).
Surowcem leczniczym jest korzeń i owoc witanii – Radix et Fructus Withaniae.
W Ajurwedzie ma działanie uspokajające, odmładzające, odtruwające i usuwające skutki stresu, wzmacniające, zwiększające popęd płciowy i zwiększające funkcje rozrodcze. Stosowana jest w dolegliwościach żołądkowych, w gruźlicy, wyniszczeniu organizmu, osłabieniu i utracie sił życiowych, powiększeniu i obrzęku węzłów chłonnych, w zaburzeniach oddechu, ciężkim oddechu, astmie, niepłodności u kobiet i impotencji u mężczyzn.*
Według Henryka Różańskiego „suche ekstrakty z Withania podawane w dawce przynajmniej 500 mg przez 4-8 tygodni – zwiększają wrażliwość receptorów 5-hydroksytryptaminowych (5-HT) – serotoninowych, wiążących serotoninę. Dzięki temu Withania poprawia procesy uczenia się, zapamiętywania, polepsza samopoczucie, znosi przykre objawy psychiczne towarzyszące chorobie Alzheimera. Działa głównie uwrażliwiająco na receptor serotoninowy 2, ale również na receptor serotoninowy 1. Sitoindozydy zawarte w surowcu działają przeciwstresowo i nasilają fagocytozę oraz aktywność makrofagów. Wyciągi z Withania podnoszą poziom syntazy tlenku azotu. Zwiększają aktywność limfocytów T cytotoksycznych. Działają adaptogennie (zwiększają możliwości adaptacji organizmu do środowiska), przeciwdepresyjnie i przeciwlękowo. Jak podają źródła naukowe wyciągi z Withania w dawce 3 g/dziennie, przyjmowane przez rok poprawiają znacznie parametry krwi (podnoszą poziom hemoglobiny, obniżają poziom cholesterolu, triglicerydów, LDL i cukru we krwi, podnoszą poziom HDL), wzmacniają uwapnienie kości (zmniejszają utratę wapnia z kości), regenerują częściowo barwniki włosów (częściowe ustępowanie siwienia). Działają moczopędnie, przeciwcukrzycowo. Withania pobudza czynności tarczycy. Zwiększa wydalanie z ustroju sodu. Wspomaga ustępowanie obrzęków.” **
Wskazania chorobowe do stosowania Ashwagandhy: stany osłabienia odporności, zespół przewlekłego zmęczenia, stany lękowe, stresowe i depresyjne, trudności adaptacyjne do środowiska, nowego otoczenia, zaburzenia pamięci i kojarzenia, choroba Alzheimera, choroba wrzodowa, nadciśnienie, choroba wieńcowa, niedoczynność tarczycy, zaburzenia snu, cukrzyca, miażdżyca, choroba nowotworowa, AIDS (wspomagająco), choroby reumatyczne, alkoholizm, migrena, padaczka.*
Przeciwwskazania: zażywanie barbituranów; ciąża, laktacja.
Sposób użycia:
Sproszkowany korzeń - w dawce ok. 3-6 g dziennie.*
Można dodawać 1 łyżeczkę (ok. 5g) raz dziennie do posiłku lub mieszać z wodą, sokiem lub herbatą.
* Ilona Kaczmarczyk Sedlak, Zbigniew Skotnicki, Leksykon naturalnych surowców leczniczych, Kraków 2018.
** Henryk Różański,http://rozanski.li/1028/witania-ospala-withania-somnifera-l-dunal-w-dawnej-i-wsplczesnej-fitoterapii/
Withania somnifera L. - co to właściwie za roślina?
Withania somnifera, znana szerzej jako ashwagandha, to niepozorny krzew o niezwykle silnych właściwościach prozdrowotnych. Od wieków stanowi fundament medycyny ajurwedyjskiej, szczególnie w Indiach, skąd pochodzi. Choć jej korzenie sięgają Azji Południowej, występuje również w Afryce i innych częściach Azji.
Co ją wyróżnia? Przede wszystkim działanie adaptogenne – pomaga organizmowi przystosować się do stresu i odzyskać wewnętrzną równowagę. Działa jak naturalna tarcza ochronna dla ciała i umysłu.
Roślina dorasta do około 1,5 metra wysokości. W celach leczniczych najczęściej wykorzystuje się korzeń oraz owoce. W tradycyjnej ajurwedzie stosowana jest od pokoleń jako środek wspierający odporność, koncentrację oraz energię życiową (pranę).
Dlaczego warto sięgnąć po Withanię?
Zastanawiasz się, co konkretnie może Ci dać ta roślina? Przede wszystkim – spokój i równowagę emocjonalną. Regularne stosowanie ekstraktu z withanii może obniżać poziom kortyzolu (hormonu stresu), co przekłada się na lepszy nastrój i głębszy sen.
To jednak nie wszystko. Ashwagandha działa kompleksowo – wspiera zarówno psychikę, jak i ciało. Osoby aktywne fizycznie doceniają ją za wpływ na:
- siłę mięśniową – wspomaga budowę i regenerację mięśni,
- wytrzymałość organizmu – zwiększa odporność na zmęczenie,
- działanie przeciwzapalne – łagodzi bóle stawów i mięśni,
- wspomaganie przy schorzeniach reumatycznych.
Withania - jak ją stosować na co dzień?
Dobra wiadomość: masz wybór formy suplementacji. Withania dostępna jest w różnych postaciach, dzięki czemu łatwo dopasować ją do swojego stylu życia:
- Proszek – idealny do koktajli, smoothie lub naparów,
- Kapsułki – wygodne rozwiązanie dla osób zabieganych,
- Ekstrakty i herbaty – doskonałe dla miłośników codziennych rytuałów.
Niezależnie od wybranej formy, kluczowe jest przestrzeganie zalecanych dawek podanych przez producenta lub specjalistę. Jeśli przyjmujesz inne leki lub cierpisz na choroby przewlekłe – skonsultuj suplementację z lekarzem.
Dla większości osób withania jest bezpieczna i dobrze tolerowana. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić łagodne skutki uboczne, takie jak niestrawność czy reakcje alergiczne.