Żurawina (Vaccinium Macrocarpon)

ŻURAWINA (Vaccinium Macrocarpon)
Żurawina jest wieloletnią krzewinką niskopienną z rodziny Wrzosowatych (Ericaceae), występującą na kwaśnych glebach piaszczystych w klimacie umiarkowanym. W Polsce dziko rosnąca spotykana jest żurawina błotna (vaccinium oxycoccus). Gatunkiem uprawnym, występującym rdzennie na północy kontynentu amerykańskiego jest żurawina wielkoowocowa (vaccinium macrocarpon). Oba te gatunki mają czerwone owoce, o charakterystycznym kwaśnym smaku.
Od niepamiętnych czasów żurawina używana jest w medycynie ludowej Polski i Anmeryki Północnej.
Była ważnym punktem codziennej diety mieszkańców tych rejonów, przyczyniając się do poprawy ich stanu zdrowia. Połowa dwudziestego wieku przyniosła zainteresowanie środowiska medycznego działaniem żurawin w zapaleniach dróg moczowych i profilaktyce chorób serca, głównie choroby wieńcowej. *

Najstarsze doniesienia naukowe o wykorzystywaniu leczniczego działania soku z żurawiny sięgają 1683 roku. Indianie z Nowej Anglii stosowali żurawinę nie tylko w celach leczniczych, ale także w codziennej diecie, handlu z Europą. Stosowali oni żurawinę do przygotowania kataplazmów do leczenia ran i zakażenia krwi, liści natomiast używano w celu leczenia zaburzeń układu moczowego, przeciw biegunce oraz w leczeniu cukrzycy. Pomiędzy XVII a XIX wiekiem wykorzystywali oni owoce w leczeniu chorób krwi, żołądka, zaburzeń czynności wątroby i w celu obniżania gorączki. W XVIII wieku odkryto zawarte w żurawinie związki przeciwszkorbutowe, co zwiększyło jej popularność wśród marynarzy.
Badania naukowe mówią o wykorzystaniu owoców żurawiny w leczeniu choroby wrzodowej i przyzębia, arteriosklerozy, a nawet o zapobieganiu rozwojowi komórek rakowych **

Do głównych składników żurawiny należą: kwasy: cytrynowy, chinowy, jabłkowy i benzoesowy; fruktoza, witaminy C, A, B1, B2, flawonoidy; kwercytyna, kemferol; antocyjany; cyjanidyna, delfinidyna, peonidyna, malwidyna; flawonole, taniny i glikozydy flawonoidowe. *

Głównym działaniem owoców żurawiny jest przeciwdziałanie zakażeniom układu moczowego, badania wykazały, że spożywanie żurawiny może zapobiegać zapaleniom dróg moczowych poprzez wypłukiwanie bakterii E. coli z dróg moczowych. Ma właściwości antyoksydacyjne i zapobiega chorobom serca, poprzez powstrzymywanie tworzenia zakrzepów krwi oraz korzystny wpływ na rozszerzanie naczyń krwionośnych. Istnieją badania informujące o działaniu antywrzodowym żurawiny, powstrzymują niektóre z bakterii przed osadzaniem się na ścianach żołądka. Żurawina ma udowodnione działanie antygrzybicze i antybakteryjne.'Na Uniwersytecie Kalifornijskim przeprowadzono badania, które w warunkach laboratoryjnych udowodniły szersze spektrum działania przeciwbakteryjnego soku z żurawin. Wyniki tych badań mogą mieć zastosowanie w wykorzystaniu żurawin w walce z bakteriami Staphylococcus aureus, Salmonella enteritidis oraz E. coli.' *
Z niektórych badań wynika, że żurawina podnosi nawet o ponad 120 procent poziom przeciwutleniaczy zapobiegających chorobom nowotworowym. Największe nadzieje wiąże się z hamującym postępy choroby działaniem żurawiny w przypadku raka płuc, okrężnicy oraz białaczki. Badania trwają.*

Sposób użycia:
Owoce żurawiny są częstym składnikiem mieszanek herbacianych, kompotów. Stanowią też smaczny dodatek do potraw. Z Żurawiny można przygotować wspaniałą leczniczą nalewkę.

Nalewka żurawinowa: 100g świeżych owoców żurawiny po umyciu i osuszeniu lub 50 g owoców wysuszonych umieścić w jednolitrowym słoju i zalać 0,5 l 40% wódki. Dodać 2-3 goździki. Postawić na 2-3 tygodnie w ciemnym, ciepłym miejscu. Potem odcisnąć masę ziołową, a odciśnięty sok wymieszać z odlaną wczesniej nalewką. Do nalewki dodać podgrzany syrop: 100ml wody z 100 g cukru. Całość przefiltrować, przelać do butelek z ciemnego szkła i szczelnie zamknąć.
Pić po 10-15 ml 1-2 razy dziennie, jako środek wzmacniający, witaminizujący i zapobiegający infekcom układu moczowego.***

* Dariusz Rodowski, http://www.czytelniamedyczna.pl/2474,Zurawina-nowe-spojrzenie-na-wlasciwosci-lecznicze.html
** Agnieszka Gryszczyńska, http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2043&print=1
*** Mateusz E. Senderski, Prawie wszystko o ziołach i ziołolecznictwie, Podkowa Leśna 2017.