Fiołek trójbarwny (Viola tricolor L.)

Fiołek trójbarwny (Viola tricolor L.) to roślina jedno lub dwuletnia z rodziny fiołkowatych – Violaceae, wystepująca w Europie, Afryce Północnej, Azji Mniejszej, na Syberii oraz w Ameryce Północnej. Rośnie pospolicie na polach, przydrożach. Do celów leczniczych zbiera się od maja do września młode kwitnące pędy.*

W lecznictwie ludowym fiołek zwykle stosowano na choroby układu oddechowego, na kaszel, a także koklusz w formie odwaru lub naparu. ”Syrop fiołkowy rozwolni. Na ból głowy z gorączki smaruje się czoło i skronie , koło nosa olejkiem fiołkowym. Gdy się odwarem z fiołków w wodzie nogi i czoło skropi, sprawia to sen w gorączce.”**

Święta Hildegarda z Bingen (1098-1179) zalecała specyfik z fiołka na oleju na chore oczy, maść fiołkową (na koźlim łoju) na artretyzm, ból głowy i nerek oraz na pasożyty i wrzody na skórze, ocet fiołkowy (z babką i cząbrem) na gorączkę trzydniową. Na poprawę nastroju zalecała: ‘Jeśli ktoś na skutek działania czarnej żółci czuje w swym sercu niezadowolenia i przygnębienie, przez co uszkodzeniu ulegają jego płuca, powinien ugotować fiołki w czystym winie, odcedzić je przez ściereczkę, do wina dodać miodu galgantu oraz tyle lukrecji, ile zechce, i w ten sposób przyrządzić oczyszczony napój i go wypić. Zwalczy on melancholię, rozweseli i uleczy płuca.’***

Również problemy skórne zalecał leczyć fiołkiem Szymon Syreński (1540-1611), który znał jego działanie oczyszczające i odtruwające organizm. W swoim Zielniku pisał o działaniu fiołka: ‘Kaszlącym z dawnego czasu. Ciężko y Gwizdżotchnącym. Pokurczonym y pokrzywionym / tak liście iako korzenie ususzone w wine (…) abo w wodzie warzyć (…) Z nyrek / y pęchyrza muł piaszczysty moczem wywodzi y wychędaża (…) Poty wzbudza / także piiąc z winem warzone (…) Rany / sadzele / y bolączki otwarte wychędaża / y zaplugawiać się im broni (…) Także macicy zaziębioney do rozgrzania / y do  wniecenia zatrzymania czyścienia miesięcznego / naparzanie barzo kosztowne y użyteczne’.****

Fiołek jako roślina lecznicza była zalecana przez Paracelsus’a, Lonicerus’a, Matthiolus’a. Lonicerus uważał fiołek za środek wykrztuśny, napotny i przeciwgorączkowy. Paracelsus traktował fiołek jak środek przeciwko skrofulozie. Leclerc zalecał preparaty z fiołka trójbarwnego w leczeniu chorób skóry. Jako lek dermatologiczny (przeciwtrądzikowy) fiołek był propagowany przez dr Hugo Paul’a Friedrich’a Schulz’a (1853-1932) w XIX wieku.” ***

Podstawowe związki czynne fiołka trójbarwnego to:
Flawonoidy, głównie rutyna, wiolantyna, dwuglikozyd wiolarwensyna (violarvensin), witeksyna, izowiteksyna, orientyna, izoorientyna;
Pochodne kwasu salicylowego ok. 3%, np. salicylan metylu, violutosid.
Kwasy fenolowe, np. kwas kawowy, p-kumarowy, gentyzynowy.
Kumaryny.
Makrocykliczne peptydy (cyklotydy) o działaniu hemolitycznym, przeciwdrobnoustrojowym, przeciwwirusowym i cytotoksycznym.
Śluzy (około 10%).****

Przetwory wodne z fiołka trójbarwnego – jak podaje dr Henryk Różanski - przyśpieszają wydalanie toksyn oraz zbędnych metabolitów z organizmu, wzmagają wydzielanie potu i łoju, działają rozkurczowo i przeciwzapalnie. Zmniejszają przepuszczalność naczyń krwionośnych włosowatych, dzięki zawartości rutyny. Regulują trawienie, zapobiegają zaparciom i obrzękom na tle zatrzymania chlorku sodu w ustroju. Fiołek trójbarwny zalecany jest przede wszystkim po zatruciach, przy przewlekłych schorzeniach skóry, w chorobach reumatycznych, w artretyzmie i naczyniowych chorobach oczu. Nie ma obawy przedawkowania przetworów z fiołka trójbarwnego. *****

Napar: 1-2 łyżki rozdrobnionego ziela zalać 1-2 szklankami wrzącej wody. Należy odstawić go na 45 minut, przecedzić. Pić 2-4 razy dziennie po 100-150 ml. Naparem można przemywać skórę twarzy i szyi 2 razy dziennie. Zastosowany zewnętrznie napar działa łagodząco, antyseptycznie, przeciwzapalnie, przeciwwysiękowo i rozjaśniająco (przeciwplamiczo).
Mozna robić okłady na oczy z naparu (30-minutowe) usuwające obrzęk i stan zapalny oraz cienie pod oczami.*****

*
Aleksander Ożarowski, Wacław Jaroniecki, Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Warszawa 1987.
**
Monika Kujawska, Łukasz Łuczaj, Joanna Sosnowska, Piotr Klepacki, Rośliny w wierzeniach i zwyczajach ludowych, Słownik Adama Fishera, Wrocław 2016.
*** Hildegarda z Bingen, Phisica - Uzdrawiające dzieło stworzenia - Naturalna siła oddziaływania rzeczy, © Polskie Centrum św. Hildegardy, Legnica 2014.
**** Szymon Syreński, Zielnik D. Symona Syrenniusa, TOM III (Księgi 637-912), Kraków 1613 – Krosno 2017.
*****
Henryk Różański, https://rozanski.li/97/fiolek-trojbarwny-viola-tricolor/
****** Henryk Różański,
https://rozanski.li/320/wiecej-o-skladnikach-fiolka-trjbarwnego-viola-tricolor-l/

 

Zaufane Opinie IdoSell
4.82 / 5.00 2178 opinii
Zaufane Opinie IdoSell
2024-10-03
Szybka wysyłka, produkty zgodne z opisem. Polecam
2024-09-29
Od początku do końca realizacja zamówienia przebiegała bez żadnych niedociągnięć.
pixel